Bojowniki przyciągają uwagę osób początkujących, jednak wcale nie są najłatwiejszym wyborem na początek przygody z akwarystyką. Jeśli jednak zdobędziesz odpowiednią wiedzę i wykorzystasz właściwy sprzęt akwarystyczny, z pewnością poradzisz sobie ze stworzeniem dobrych warunków dla bojownika wspaniałego.
Bojownik – co to za ryba?
Bojownik wspaniały (inaczej: syjamski, łac. Betta splendens) to niewielka ryba słodkowodna, która osiąga 6-8 cm długości. Należy do ryb labiryntowych i oddycha tlenem atmosferycznym. Wyróżnia się imponującym ubarwieniem i długimi, wachlarzowymi płetwami – szczególnie w przypadku samców. Samice tego gatunku mają krótsze płetwy i nie tak wyraziste ubarwienie. Bojowniki swoją nazwę zawdzięczają zachowaniu – samce są bardzo agresywne wobec innych przedstawicieli tego samego gatunku. Długość życia bojownika to ok. 2–5 lat.
W naturalnym środowisku bojowniki syjamskie występują w ubogich w tlen, bardzo ciepłych wodach stojących – na rozlewiskach, polach ryżowych, w stawach i sadzawkach. Lubią gęsto zarośnięte zbiorniki. Ze względu na zanieczyszczenia i degradację środowiska są zagrożone wyginięciem.
Ile kosztuje bojownik?
Samce bojowników, popularniejsze wśród akwarystów, są droższe. W zależności od odmiany kosztują 25-60 zł. Samice można kupić za 8-15 zł. W przypadku szczególnie wartościowych ryb od profesjonalnych hodowców cena może być jeszcze wyższa – nawet do 600 zł za samca i do 150 zł za samicę.
Z jakimi rybkami może żyć bojownik?
Bojownik powinien być jedynym gatunkiem w zbiorniku (tzw. akwarium jednogatunkowe). Niektóre z tych ryb mogą żyć z krewetkami, jednak zdarzają się bojowniki, które chętnie zjedzą towarzyszące im krewetki. Sprawdzą się także ślimaki (np. military helmet, neritina). Zarówno ślimaki, jak i krewetki pełnią funkcję sanitarną i pomagają utrzymać akwarium w czystości, będą także ciekawym dopełnieniem naszego zbiornika.
Zdarza się, że akwaryści trzymają z bojownikami małe kiryski (pigmej, habrosus) lub podejmują próby trzymania bojownika w akwarium towarzyskim – z innymi gatunkami ryb. Czasem rzeczywiście się to udaje. Lepiej jednak unikać takich prób, ponieważ zawsze odbijają się na komforcie bojownika oraz innych gatunków. Dlaczego należy zachować tak dużą ostrożność?
- Bojowniki zwykle trzyma się w niewielkich akwariach, które wykluczają hodowlę innych ryb. Co więcej, specyficzne warunki hodowli bojownika (np. wysoka temperatura wody) nie nadadzą się dla każdego gatunku.
- Inne ryby stanowią zagrożenie dla bojownika – często podgryzają jego płetwy, a nawet mogą próbować zgryzać śluz ze śpiącego bojownika (mają do tego skłonność np. glonojady i otoski). To powoduje nie tylko rany, ale także ciągły stres.
- Inne ryby mogą być nosicielami chorób i bakterii zagrażających bojownikowi.
- Bojownik może zachowywać się agresywnie w stosunku do innych ryb, zwłaszcza tych intensywnie ubarwionych, o weloniastych płetwach (np. gupiki) lub w zbyt małym akwarium.
Pozostaje jeszcze możliwość stworzenia akwarium haremowego, tzn. z jednym samcem bojownika i przynajmniej 3–4 samiczkami. Akwarium powinno być większe (minimum 50–60l), z gęstą roślinnością. Zdarza się jednak, że nawet w takiej sytuacji pojawiają się agresywne zachowania bojowników. To sprawia, że wielu hodowców łączy samce z samicami tylko na czas tarła.
Jak powinno wyglądać akwarium dla bojownika?
Bojowniki wymagają określonych warunków. Na szczęście dość łatwo spełnić ich wymagania bytowe, jeśli poznamy kilka zasad:
- Bojowniki można trzymać w niewielkich akwariach, o litrażu 20–50 litrów. Warto jednak pamiętać, że im zbiornik jest mniejszy, tym trudniej zachować w nim równowagę biochemiczną.
- Akwarium dla bojownika powinno mieć pokrywę. To bardzo ważne – ta rybka oddycha tlenem atmosferycznym. Zbyt chłodne powietrze nad taflą może prowadzić do przeziębienia labiryntu, czyli narządu, który służy bojownikowi do oddychania. Pokrywa zapobiega także wyskoczeniu rybki z akwarium.
- Bojowniki nie przepadają za silnym światłem i teoretycznie mogą przebywać w akwarium pozbawionym oświetlenia. Jest ono jednak niezbędne do wzrostu roślin oraz do obserwacji rybki.
- Bojowniki lubią gęsto zarośnięte zbiorniki, w tym także rośliny pływające na tafli wody, które pomagają w rozproszeniu światła i tworzą wiele kryjówek dla ryby. Przykładowe rośliny do akwarium z bojownikiem to: moczarka, anubias, bucephalandra, rogatek, salvinia, nurzaniec, microsorium, mech.
- Warto dodać do wody liście migdałecznika, które zawierają garbniki lub zastosować wyciąg z tych liści. Pochodzące z nich substancje pomagają wchłaniać witaminę C, co zwiększa odporność ryby.
- W akwarium dla bojownika (tzw. bojownikarium) nie trzeba umieszczać filtra, jednak osobom początkującym radzimy zastosowanie tego urządzenia. Należy jednak wybrać model z deszczownią, a następnie ustawić ją w górę lub na ściankę akwarium – tak, by powodowała jak najmniejszy ruch wody. Bojowniki żyją w wodach stojących, dlatego silny prąd wody wywołany przez filtr będzie bardzo męczył i stresował rybę.
- Bojownik wymaga także grzałki z termostatem oraz termometru, który umieszczamy z dala od grzałki. Temperatura wody powinna nieustannie wynosić 26–28°C, a w razie choroby ryby – nawet więcej.
- Za akwarium warto umieścić czarne tło, które stworzy wrażenie głębi, podkreśli ubarwienie ryby i kolorystykę roślin. Warto także wykorzystać korzenie do aranżacji, jednak nie jest to niezbędne.
Unikamy:
- Trzymania bojownika w kuli.
- Sztucznych roślin i ozdób, które mogą pokaleczyć płetwy bojownika.
- Bardzo małych akwariów (poniżej 10 litrów).
- Silnego oświetlenia akwarium.
- Filtrów, które tworzą w wodzie silny prąd.
- Akwariów bez pokrywy.
- Trzymania kilku bojowników w jednym zbiorniku.
Parametry akwarium dla bojownika
Temperatura: 26-28°C
pH: 6,0-7,0.
Twardość wody: miękka do średnio twardej
Wielkość akwarium: 20-50 l
Pokrywa akwarium: konieczna
Czym karmić bojownika?
Bojowniki to ryby mięsożerne. Warto podawać gotowy pokarm dla bojowników i uzupełniać go rurecznikami, larwami komarów, artemią, dafnią. Można zdecydować się na pokarm żywy, suszony lub mrożony (po wcześniejszym rozmrożeniu i ogrzaniu do temperatury pokojowej).
Bojowniki to imponujące ryby, które stają się dla wielu akwarystów prawdziwą pasją. Ich nietypowa natura, piękny wygląd oraz liczne odmiany sprawiają, że w tematyce bojowników można „utknąć” na dłużej – i będzie to fascynująca przygoda.