Nuda jest definiowana jako negatywny stan emocjonalny powodowany brakiem nowych bodźców. Czasem jest potrzebna – pozwala wypocząć, wyciszyć się i poczuć bezpiecznie. Jednak przedłużająca się nuda prowadzi do stresu, frustracji, a nawet agresji.
Co ciekawe, ten opis pasuje zarówno do psów, jak i do ludzi. A skoro sami źle znosimy nudę, warto zadbać, by nasze psy również mogły liczyć na urozmaicenia – zarówno, gdy tkwią z nami w domu, np. z powodu deszczowej pogody lub choroby, jak i wtedy, gdy zostają same.
Dlaczego zapobieganie nudzie u psa jest takie ważne?
Znudzony pies może samodzielnie poszukać sobie zajęcia – zwykle przyczyną jest nadmiar energii lub chęć rozładowania frustracji i stresu. Może wtedy wykazać niszczycielskie zapędy, gryząc nasze rzeczy, szczekając czy tworząc ogromny bałagan. Pamiętajmy, że w takim zachowaniu nie ma złośliwości, a jedynie chęć zaspokojenia naturalnych potrzeb i redukcji stresu.
Stymulacja psychiczna oraz zapewnienie odpowiedniej dawki ruchu są bardzo potrzebne psu. W przeciwnym razie może wykształcić destrukcyjne nawyki – np. gryzienie łap, ciągłe wylizywanie się, gonienie własnego ogona. Taki psiak popadnie także w apatię i trudno wówczas mówić o zaspokajaniu podstawowych potrzeb pupila i jego wysokiej jakości życia.
Pamiętajmy, że pies, który zostaje sam w ogrodzie również będzie się nudził. Choć ma do dyspozycji większy teren, nadal jest to teren, który pies doskonale zna. Frustracja pupila objawia się w takich przypadkach agresją wobec przechodniów za płotem, szczekaniem oraz chodzeniem w kółko po tej samej trasie (to zaburzenie kompulsywne, obserwowane np. u zwierząt w zoo).
Jak zapobiec nudzie psa, gdy jesteśmy w domu?
Jeśli spędzamy czas z psem w domu, możemy zaproponować mu kilka wspólnych aktywności. Wykorzystajmy do tego smakołyki, ulubione zabawki pupila oraz mnóstwo pochwał. Pies z pewnością ucieszy się z czasu spędzonego z opiekunem.
- Trening samokontroli. To zabawa, która wymaga od psa cierpliwości i działa wyciszająco, jednak najpierw musimy wytłumaczyć pupilowi, na czym polega. Naszym celem jest osiągnięcie takiego poziomu samokontroli u psa, abyśmy mogli układać przed nim smakołyki, których pies nie dotknie, dopóki nie usłyszy komendy. Na początku powstrzymujemy psa przed zjedzeniem smakołyka dosłownie kilka sekund i stopniowo wydłużamy ten czas. Możemy także wprowadzić urozmaicenia, np. układanie smakołyków na łapkach lub na nosie psa.
- Zabawy węchowe. Doskonały sposób na wysiłek intelektualny dla każdego psa – od szczeniaka po czworonożnego seniora. Możemy wykorzystać do tego maty węchowe, gry interaktywne dla psów (np. gry Niny Ottoson) lub przedmioty, które znajdziemy w domu (np. pudło ze starymi ubraniami, w którym ukryjemy smakołyki).
- Nauka prostych sztuczek. Zaopatrz się w kliker i smakołyki, aby w parę wieczorów nauczyć pupila efektownej sztuczki, np. czołgania się, cofania, proszenia, wchodzenia pomiędzy Twoje nogi, przybijania piątki, obrotów. Nauka sztuczek z jednej strony angażuje psa umysłowo, a z drugiej rozwija jego świadomość ciała.
- Zabawa w chowanego. Możesz schować się i nawoływać pupila, a potem nagrodzić go chwilą zabawy. Możesz także ukryć zabawkę i zachęcić psa do poszukiwań. Wypróbujcie różne warianty tej zabawy i sprawdźcie, która najbardziej przypadnie Wam do gustu!
- Zabawa w przeciąganie. Niektóre psy bardzo ją lubią. Do zabawy możesz wykorzystać szarpak lub choćby związaną w supeł parę starych skarpetek. Pamiętaj, by dostosować siłę do wielkości psiaka. Zbyt gwałtowna zabawa raczej nie przypadnie pupilowi do gustu.
- Nauka rozpoznawania przedmiotów. Czy wiesz, że pies może rozpoznawać konkretne przedmioty, np. swoje zabawki? Wystarczy nauczyć go nazw tych przedmiotów, podobnie jak uczymy komend. Należy wybrać jedno określenie na każdy przedmiot. Kiedy pies nauczy się kilku nazw, możemy wykorzystać to do zabawy w rozpoznawanie oraz przynoszenie przedmiotów.
- Tor przeszkód. Jeśli dysponujesz odpowiednią ilością miejsca, możesz stworzyć amatorski tor przeszkód – hopki, slalom, tunel – a potem nauczyć psa pokonywać przeszkody. Pamiętaj, by były odpowiednio stabilne i nie zagrażały psiakowi. Być może spodoba się Wam tak bardzo, że zapiszecie się na zajęcia z agility?
Co zrobić, by pies się nie nudził, gdy zostaje sam w domu?
Jeśli to możliwe, przed zostawieniem psa samego w domu zabierz go na długi, ciekawy spacer – niech ma możliwość pobiegania, węszenia do woli, zabawy ulubioną piłeczką czy kontaktu z innymi psami. Zmęczony pies to szczęśliwy i spokojny pies, a doświadczeni opiekunowie wiedzą, że dobry spacer to podstawa, gdy pupil ma zostać sam w domu. Oprócz tego możesz wykorzystać inne umilacze czasu:
- Gryzaki. Zarówno gumowe (np. gryzaki Hilton), jak i naturalne – kurze łapki, uszy wieprzowe, poroże jelenia oraz inne specjały. Gryzienie to doskonałe zajęcie na chwile nieobecności, ponieważ bardzo angażuje psa i pomaga mu się wyciszyć. W trosce o zdrowie psa warto wybierać naturalne gryzaki, bez sztucznych dodatków.
- Kongi, maty do lizania i zabawki do uzupełnienia smakołykami – czyli różne sposoby na zajęcie psa na dłużej dzięki smakołykom. Kongi oraz maty do lizania możemy wypełnić, a nawet zamrozić, by zajęły psa na dłużej. Dostępne są także węże do ukrycia smakołyków, maty węchowe oraz piłki, z których wypadają smakołyki lub karma. Pamiętajmy, by nie doprowadzić do przekarmienia psa – kiedy podajemy przysmaki podczas naszej nieobecności, pomniejszamy dzienną porcję psich posiłków.
Choć nie da się (i nie należy!) całkowicie eliminować nudy z życia, możemy sprawić, że w codzienności naszego psa będzie jej trochę mniej. Pupil z pewnością doceni sposoby na urozmaicenie chwil spędzanych w domu, jednak pamiętaj, że po Twoim powrocie chętnie wybierze się na długi spacer.